Ayancık’ta Osmanlı Dönemine Ait Mezar Taşları Araştırıldı
Sinop’un Ayancık ilçesinde Osmanlı dönemine ait mezar taşları inceleme altına alındı.
Ayancık Kaymakamlığında Veri Hazırlama, Kontrol İşletmeni ve ayrıca Ondokuz Mayıs Üniversitesinde İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalında yüksek lisans yapan Emrah Karadağ Ayancık ve köylerinde bulunan Osmanlı Dönemine ait 152 mezar taşını inceleyerek tez çalışmasında yer verdi.
Konuyla ilgili açıklama yapan Emrah Karadağ ilçe merkezi ve ilçeye bağlı 10 köyde 18, 19 ve 20. yüzyıl Osmanlı dönemine ait mezar taşlarının bulunduğunu söyledi.
Araştırma sahası Ayancık ilçe merkezi başta olmak üzere, Tarakçı, Bahçeli, Dedeağaç, Ünlüce, Ortalık, Kaldırayak, Bakırlızaviye, Gürsökü, Kütük, Çaylıoğlu köylerinde çalışma yürüttüğünü belirten Karadağ, “Bulunduğumuz alandaki mezarlık Ayancık Kaymakamlığı Duyunu Umumiye çalışan Neşet Efendi adında birinin aile mezarlığı olarak görülüyor. Bu mezarlığın dışında Ayancık’ta 10 köyde çalışma yaptık. Bu köylerle birlikte 53 erkek, 37 kadın mezarları ile 4 kimliği belirsiz mezara ait 152 mezar başucu ve ayakucu şahideleri incelenmiştir.” dedi.
Sahil kesimlerindeki köylerde daha fazla Osmanlı dönemine ait mezar taşlarının bulunduğunu belirten Karadağ “Bu çalışmanın temel amacı, bir tür tapu senedi hükmündeki mezar taşlarını incelemek suretiyle, bölgenin sanatsal yönünün ve kültürel derinliğinin ortaya çıkarılmasına katkı sağlamak ve ayrıca yakın ve uzak çevre ile olan ve kültürel bağın tespitine katkı sağlamaktır. Araştırmada tespit edilen mezar taşlarının kitabeleri, yazı şekilleri, süslemelerde kullanılan motifler ve formları detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Çalışmada mezar taşlarına ait kimlik bilgileri, bulundukları yer, formları, tarihleri, resimleri, çizimleri ve kompozisyonları katalog kısmında kronolojik olarak detaylı bir şekilde değerlendirilmiştir. Bu sayede Osmanlı mezar taşı sanatının 21.yy’a kadar geçirmiş olduğu değişim görülmüştür.” dedi.
Mezar taşlarının yok olma tehlikesi bulunduğunu belirten Karadağ “Sonuç olarak göz önünde bulunmayan mezarlıklardaki korumasız mezar taşları yok olma tehlikesi ile karşı karşıyadır. Ayancık ve çevresindeki Osmanlı dönemi mezar taşları bölgenin kültürel zenginlikleri arasındadır. Dolayısıyla bunların her türlü doğal ve yapay tehlikelere karşı korunması gerekmektedir. Doç. Dr. Recep Gün danışmanlığında tamamladığım bu çalışmanın ileride yapılacak olan mezar taşı çalışmalarına kaynak ve basamak teşkil etmesini temenni ediyorum ” dedi.
Emrah Karadağ bey , tezini bu konuda yaparak çok hayırlı bir iş yapmış ….Turizm Bakanlığıyla irtibata geçerek (sanırım Samsun Tabiat ve Kültür Varlıklarını Koruma md.) yada Samsun B.Belediyesi bünyesindeki Kudep ile bu tarihi taşları tesçilletip koruma altına aldırabilir.Ayancık tarihinin geçmişine ışık tutabilir. Madem bu aşamaya gelmiş,Ayancığımız için bu iyiliği esirgemesin,ilerlediği yolda kendisine başarılar dilerim. Zuhal Karahan Polenezköy Beykoz