İsmet İnönü 139 Yaşında…

Türkiye’nin ilk Başbakanı, İkinci Cumhurbaşkanı, İstiklal Madalyası sahibi asker ve siyasetçi Mustafa İsmet İnönü 24 Eylül 1884’te İzmir’de doğdu. Osmanlı döneminde Albay, Cumhuriyet döneminde Orgeneral ve Eski Genelkurmay Başkanı olan İsmet İnönü, CHP kurultayı tarafından kendisine “Milli Şef” ünvanı verilmiştir. Babası Reşit Bey Malatyalı annesi Cevriye hanım Razgrad’lidir.

Mustafa İsmet İnönü; İzmir’de o zaman İngiliz Yokuşu denilen, sonradan 842 numaralı sokak olarak tanınan sokaktan mütevazi, basit, ahşap bir kira evinde 24 Eylül 1984 yılında çarşamba günü hayata gözlerini açtı. İzmir’de Doğan Inönü’nün anne babası İzmirli değildi. Annesi Cevriye hanım Tunaboyu Deliorman Türk’lerinden di. Razgrad’lıdır. Baba Reşit Bey ise Kürüm soyundandı, bu soyda Bitlis’te yaşardı. Cevriye hanım okumuş bir aileden,  Müderris  Razgradlı Hasan efendinin kızıdır. Babası Malatyalı Reşit Bey İzmir’de sorgu Yargıcı yardımcısı idi. Mustafa İsmet İnönü 5 kardeşten ikincisi idi.

Öğrenim hayatına Sivas’taki bir mahalle mektebinde başladı. Mülkiye idadisinde devam etti. 1897 yılında İstanbul’a geldi. Mühendishane-i Berri-i Humayun’a ( Topçu Lisesi) girdi. Daha sonra Erkan-ı Harbiye Mektebi’ne girdi. Buradan 26 Eylül 1906’da birincilikle mezun oldu. Edirne’deki 2. Ordu’ya atandı. 1910’da Yemen’deki ayaklanma ları bastırmak için görev aldı. 1912’de binbaşılığa yükseldi.  1. Dünya Savaşı sırasında Kafkas cephesinde görev aldı. Burada Mustafa Kemal Paşa ile tanıştı. 1917 yılında Filistin cephesinde ilk olarak  Yirminci Kolordu Komutanlığı’na, sonra Üçüncü Kolordu Komutanlığı’na atandı. Ardından da Harbiye nezaretinde görev aldı.

19 Mart 1920’de Mustafa Kemal’in çağrısıyla Ankara’ya geçip, milli mücadelede önemli görevler üstlendi. Edirne milletvekili seçilerek çalışmalara katıldı ve Genelkurmay Başkanı olarak Düzenli bir Ordu kurmayı başardı. İstanbul hükümeti tarafından idama mahkum edildi (Haziran 1920). Batı Cephesi Komutanlığına atanarak (4 Mayis 1921) birinci ve ikinci İnönü savaşlarını kazandı. Generalliğe yükseldi ve İsmetpaşa olarak anılmaya başladı. Sakarya ve Başkomutanlık Meydan savaşlarında etkili oldu. (1922) Zafer sonrası Mudanya Ateşkes görüşmelerini yürüttü büyük kurtarıcı Mustafa Kemal Atatürk’ün söylemiyle; ” bu antlaşma Türk ulusuna karşı yüzyıllardan beri hazırlanmış ve sevr anlaşmasıyla tamamladığı sanılmış, büyük bir suikastin çöküşünü anlatan bir belgedir. Osmanlı dönemi tarihinde benzeri görülmemiş bir siyasal Zafer eseridir.” Dediğin Lozan Barış Antlaşması’nın baş kahramanıdır.

Mustafa İsmet İnönü için öğrenmenin yeni uğraşlar edinmenin ve yeni hobiler edinmenin yaşı yoktu. Yüzme stili ne geliştirme çabaları yabancı dile merakı hayatının sonuna kadar devam etmişti. Zamanındaki siyasal ve bilimsel gelişmeleri her zaman merakla takip etti olaylara dengeli yaklaşımı ve hayatı boyunca serüvenden ve ütopik düşüncelerden uzak durdu. Kendi söylemiyle; ” geçmiş hayatımın arkadaşlarımı yardımcılarını ve bana Amir mevkiinde bulunmuş olanları saygı ile anıyorum.  Beraber çalıştığımız zamanlarda bana daima rehber ve yardımcı olan büyük Atatürk’e karşı Yüreğim sevgiler ve minnetle ile doludur”

Sevgi ile kalın