İYİKİ DOĞDUN DENİZ GEZMİŞ
74. “Doğum Günün Kutlu Olsun.”
Henüz 25 yaşındayken idam edilen devrimci hareketin sembol ismi Deniz Gezmiş’in doğum gününün uzun süre 27 Şubat olarak biliniyor olsa da ağabeyi Bora Gezmiş, 2016 yılında yaptığı açıklamada “Sevgili arkadaşlarım; Deniz’in doğum günü 28 Şubat’tır. Bazı arkadaşlarım bugün için mesaj yazmışlar. Bildirmek istedim.” Demişti. Bora Gezmiş’in nüfus kağıdını da paylaşmıştı.
O yoldaşlarıyla; “Türkiye’nin bağımsızlığından başka bir şey istememiştir.” Yiğit devrimci Deniz, hayatları boyunca boyunlarını eymemiş, idam sehpasına giderken de gözlerini kırpmadan sehbasını kendisi devirmiştir. Tam bağımsız Türkiye için idealleri için yaşamlarının sonuna kadar dik durmuşlardır. Mücadeleleri; köylüye toprak, işsize iş, işçiye özgürlük halka hürriyet içindir. Onlar Mustafa Kemal Atatürk’ten aldıkları mücadele azmiyle emperyalizme karşı ezilenlerin ve yoksulların sesi olmuştur.
Babasına yazdığı mektupta; “İnsanlar doğar, büyür, yaşar, ölürler, önemli olan çok fazla yaşamak değil, yaşadığı sürece içinde fazla şeyler yapabilmektir. Bu nedenle ben erken gitmeyi normal karşılamıyorum. Ve kaldı ki benden evvel giden arkadaşlarım hiçbir zaman ölüm karşısında tereddüt etmemişlerdir. Benim de düşmeyeceğimden şüphen olmasın, oğlun, ölüm karşısında aciz ve çaresiz kalmış değildir, O bu yola bilerek girdi ve sonunda bu olduğunu biliyordu.”
Türkiye’de “devrim” denildiğinde akla gelen Deniz Gezmişin adını sadece ailesi ve arkadaşları bilirken 20 sene içinde tüm ülke ismini ezberleyecekti. Dahası ölümsüzleşecekti adı, ardından gelen “Denizler’le… İdam edilecekti ama ölmeyecekti asla. Çünkü ne onu idam edenlerin, ne de ettirenlerin adları konuşulmayacaktı. Kuşaklarca yeni doğan çocuklara. Şarkılarda adı geçince sol yanında bir sancı hissetmeyecekti kimse onlar için. Sadece Deniz için ve onun arkadaşları için ayağa kalkacaktı insanlar. Sadece Deniz’in adı altında, Deniz’in resmi altında, Deniz’in parkasıyla ve yine Deniz’in sözleriyle yürüyecekti ve birleşecekti birbirini tanımayan gençler. Herkesin ortak arkadaşı olacaktı Deniz Gezmiş. (Oktay Volkan Akkaya)
Deniz Gezmiş’in önderlik ettiği en önemli eylemlerden biri, Samsun’dan Ankara’ya “Tam bağımsız Türkiye için Mustafa Kemal yürüyüşü” oldu. 1968’in unutulmaz gençlik eylemlerinden biridir. Deniz Gezmiş, “Amerikan emperyalizmine karşı milli kurtuluş yolunda izindeyiz” başlıklı yürüyüş güncesinde şöyle yazar: “30 Ekim 1968 Saat: 13.30’da toplu halde Atatürk Anıtı önüne giderek bir dakikalık saygı duruşunda bulunduk. Ardından İstiklal Marşı’nı söyleyip, Bayrağımızı ve üzerine yazılı bezi açarak yola koyulduk… 10 Kasım 1968. Biz Anıtkabir’e varmak ve Ata’nın huzurunda O’na bağlılığımızı, hiç değilse saygı duruşunda bulunarak göstermek istiyorduk. Dağınık halde çeşitli yollardan Anıtkabir’e doğru gittik. Her türlü tertiplere, azgınlıklara rağmen yılmayan üç yüz bilinçli kafa… Türk Silahlı Kuvvetleri’nin bir subayı bize gereken, en mükemmel kolaylığı sağladı. O sırada çelengimiz getirildi. Çelengin üzerine, “Amerikan emperyalizmine karşı milli kurtuluş yolunda izindeyiz. Samsun yürüyüşçüleri” yazmıştık. Atanın huzuruna çıktık. Saygı duruşunda bulunduk ve deftere: “Amerikan emperyalizmine karşı ikinci milli kurtuluş savaşımızda gerçekten izindeyiz. Milli kurtuluş savaşımız yok edilemez. Onu yok etmek için bütün Türk millerini yok etmek gerekir. Tam Bağımsız Türkiye için Mustafa Kemal yürüyüşçüleri” yazdık. Dönemin Başbakanı Süleyman Demirel gazetecilerin yürüyüş ile ilgili sorusuna şu ünlü yanıtını vermiştir. “Yollar yürümekle aşılmaz.” Yine aynı Demirel, Deniz’lerin infazından yana oy kullanmış 6 Mayıs 1972 tarihinden Ulucanlar Cezaevinde asılarak idam edildi. Olaylardan 15 yıl sonra, Demirel bir gazeteciye verdiği demeçte idamlar için: “ Soğuk savaşın talihsiz olaylardan biri “ yorumunu yaptı.
İyi ki doğdun Deniz Gezmiş. Sevenlerin adını koydu çocuklarına. Ege’de Akdeniz’de, Karadeniz’de, Marmara’da dalgaların vurduğu her sahilde seni arıyorlar. İyi ki şarkılara, şiirlere adın geçti. Belki de Denizlerle çevrili bir ülkede yaşadığımızdandır belki de sana olan bu tutkumuz. İyi ki doğdun Deniz Gezmiş… 74. “Doğum Günün Kutlu Olsun.”