Osmanlı eserleri yıkılma tehlikesi altında
Bulgaristan’ın Sofya ve Razgrad kentlerindeki Mimar Sinan tarafından yapılan iki cami, bakımsızlık ve ilgisizlik nedeniyle yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya bulunuyor.
İnşaatı 1530’da başlayan ve 1616 yılında ibadete açılan Makbul İbrahim Paşa Camii, 30 yıldır hiç onarım görmedi. Razgrad kentinde bulunan, duvarı ve kubbesindeki deliklerinden kuşların girdiği Mimar Sinan eserinin üstünde ağaçların bittiği görülüyor.
Cami, Razgrad Tarih Müzesi’ne bağlı bir kültür anıtı ve UNESCO’nun koruma altına aldığı eserlerden olmasına rağmen onarılmıyor.
Depremde kubbesinde çatlak oluştu
Başkent Sofya’da 1566 yılında yılında inşa edilen Banyabaşı Camii de benzer bir durumda. Mimar Sinan tarafından yapılan caminin kubbesinde, 2012 yılındaki deprem nedeniyle büyük bir çatlak oluştu. Kubbe çökme tehlikesi ile karşı karşıya olmasına rağmen, herhangi bir bakım yapılmıyor. Ayrıca metro inşaatı da çökme riskini artırıyor.
Konu Bulgaristan Parlamentosu’nda ele alındı
Osmanlı camilerinin durumu, Bulgaristan Parlamentosu’nda da görüşüldü. Bağımsız Milletvekili Günay Hüsmen, Balkanlar’daki üçüncü en büyük cami olan Makbul İbrahim Paşa Camisi’nin yıkımının ilgisizlik nedeniyle sürdüğünü ve kimsenin konuyla ilgilenmediğini söyledi.
Muhalefetteki Hak ve Özgürlükler Hareketi (HÖH) milletvekili Ceyhan İbryamov da 90 bin Müslümanın yaşadığı başkent Sofya’daki tek cami olan Banyabaşı Camii’nin durumuna dikkati çekti. İbryamov, 700 kişi kapasiteli camide, başka bir yer olmadığı için zaman zaman bin 200 kişinin aynı anda ibadet etmek zorunda kaldığına işaret etti.
Caminin çökme tehlikesi ile karşı karşıya olduğunu söyleyen İbryamov, İstanbul’daki Bulgar Georgi Kilisesi’nin Türk devletinin destek ve finansmanı ile onarıldığını anımsattı.
“Hükümetin gündemine getireceğim”
Kültür Bakanı Vejdi Raşidov, deprem sonrası ülkedeki tüm dini mezheplerin ibadet yerlerini tek tek gezip hasar tespitinde bulunduğunu belirtti. Sofya’daki Banyabaşı Camii’nin Bulgaristan Müslümanları Başmüftülüğü’nün mülkü olduğunu kaydeden Raşidov, “Her mülkün bakım ve onarımı sahibine aittir.” dedi. Her dine saygı duyduğunu ifade eden Raşidov, son 10 yılda kiliseden çok daha fazla cami inşa edildiğini belirtti.
Çökme tehlikesi nedeniyle yıllardır ziyarete kapalı tutulan Makbul İbrahim Paşa Camisi’yle ilgili Razgrad Belediyesi, Kültür Bakanlığı ve Ulusal Kültür Anıtları Enstitüsü’nün çeşitli girişimlerde bulunduklarını aktaran Raşidov, onarımı ile ilgili proje ve finansal sorumluluğun, Türkiye’ye ait olduğunu öne sürdü.
Her iki caminin onarımı için en kısa zamanda finansman bulunmasını umut ettiğini söyleyen Raşidov, “Onarım ve restorasyon için program veya proje üzerinden finansman bulunamazsa sorunu, hükümetin gündemine getireceğim” diye konuştu.
Raşidov, Türkiye ile kültürel alanında işbirliği programına ilişkin çalışmaların da sürdürüldüğünü sözlerine ekledi.