Pervaneoğulları
Avukat Sezener Sarısoy
1243 yılından sonra anadolu’da Moğol İstilaları başlamıştır ve hakimiyet Selçuklulardan Moğollara geçmiştir. Bu kargaşalığı fırsat bilen Trabzon Komonosları, 1259 yılında Sinop’u zaptederler. Bu durum 1266 yılına kadar devam eder. Bu arada Selçuklu sarayında taht kavgaları devam etmektedir.Kardeşler arasındaki kavgadan galip çıkan IV. Kılıçaslan Sinop’un kaybından çok üzüntülüdür. Bu nedenle Veziri Müineddin Süleyman Pervane’yi (Selçuklu saray vezirlerine verilen san) Sinop’u geri almaya memur eder.
Pervane Müineddin Süleyman Moğol İlhanlı Hükümdarı Abaka Han’dan izin alarak Sinop’u kuşatır. Karadan yapılan kuşatma bir yıl kadar sürer,netice alınamaz. Şehrin denizden de kuşatılmasına karar verilir.İkili kuşatma sonuç verir, Sinop 1262 yılında tekrar alınır. Zaferden sonra Süleyman Pervane şehrin kendisine verilmesini ister. Bazı şartlarla şehir kendisine ikda (tımar) olarak verilir.
Pervane Süleyman Selçuklu sarayındaki işlerinin önemi nedeni ile Sinop’un yönetimini oğlu Müineddin Mehmet Bey’e bıraktı. Müneddin Mehmet Bey babasının Moğol Abaka Han tarafından idam ettirilmesi üzerine Sinop’ta 1277 yılında PERVANEOĞULLARI Beyliğini kurdu. 20 yıl kadar Beyliği yönetti. Bu süre içerisinde Moğol İlhanlılarla hep iyi ilişkiler içerisinde bulunmuştur. Onların sözünden çıkmamaktadır. 1297 yılında vefat eder. Yerine oğlu Mesut Bey geçti. O da İlhanlılarla iyi ilişkiler içinde oldu. Bu arada Samsun ve Bafra’yı Trabzon Komonoslarından alarak Beyliğin sınırlarını genişleti. Sinop ve çevresinde bulunan Ceneviz Kolonisi Korsanları tarafından ticari bir anlaşmazlık nedeni ile yapılan anı bir baskın sırasında esir düştü.Kırımın Kefe şehrine götürüldü.
Ağır bir fidye ödeyerek 1298 yılında geri döndü, 1300 yılında öldü.Yerine oğlu Gazi Altunbaş Çelebi geçer. Gazi Altunbaş Çelebi kara savaşlarında İlhanlılarla baş edemeyeceğini bildiğinden,Sinop Tersanesini yeniden düzenledi.Yaptırdığı gemilerle Cenevizlileri ve Rumları büyül yenilgilere uğrattı. Hatta bir Ceneviz donanmasını Kefe yakınlarında darmadağın etti.1322 yılında Sinop’u kuşatmaya kalkan Cenevizlileri geri püskürttü.
Gazi Altunbaş Çelebi 1322 yılında bir av sırasında ağaca çarparak öldü.Oğlu olmadığından yerine kızı geçdi.Kızı 1 yıl kadar beyliğe hakim olabildi.Bu hakimiyet Sinop’un HATUN İLİ-HATUNİYE adı ile de anılmasına sebep olmuşdur.